Download
หน่วยการเรียนรู้ที่ 7 ดิน
ดินแต่ละแหล่งมีลักษณะแตกต่างกัน ดินมีความสำคัญต่อการดำรงชีวิตของมนุษย์ สัตว์ พืช เพราะสิ่งมีชีวิตทุกประเภทต้องอาศัยอยู่บนดิน
ส่วนประกอบของดิน
ดินมีซากพืช และซากสัตว์เน่าเปื่อยทับถมกันอยู่ เช่น ใบไม้ เศษไม้ ซากแมลง แก๊สออกซิเจน แร่ธาตุต่าง ๆ กรวด ทราย และน้ำในสัดส่วนต่าง ๆ จึงทำให้ดินแต่ละแหล่งมีสมบัติต่างกัน นักเรียนทราบหรือไม่ว่า ส่วนประกอบของดินมีอะไรบ้าง
จากการศึกษาส่วนประกอบของดิน พบว่า ดิน 100 ส่วน ประกอบด้วยส่วนประกอบต่าง ๆ ดังนี้
นักเรียนจะเห็นว่าดินแต่ละแหล่งมีส่วนประกอบของดินแตกต่างกัน ดินบางแหล่งจะมีฮิวมัสมาก บางแหล่งมีน้อย ดินบางแหล่งมีน้ำหรืออากาศแทรกอยู่ในเนื้อดินมาก แต่บางแหล่งมีน้อย ดินที่มีอากาศแทรกอยู่ในเนื้อดินมาก จะเป็นดินที่มีเม็ดดินขนาดใหญ่ เนื้อหยาบและแห้ง ส่วนดินที่มีน้ำแทรกอยู่ในดินมาก จะมีเนื้อดินละเอียด สามารถนำมาทำให้เป็นรูปต่าง ๆ ได้
สมบัติของดิน
ดินจำแนกออกเป็น 3 ชนิด ตามลักษณะเนื้อดิน ดังนี้
1) ดินเหนียว
ดินเหนียว เม็ดดินมีลักษณะค่อนข้างละเอียด มีสีดำ หรือสีน้ำตาลเข้ม มีอาหารของพืชมาก มีอากาศปะปนอยู่น้อย และถ่ายเทไม่สะดวก ดินจับกันเป็นก้อน มีช่องว่างระหว่างเม็ดดินน้อย จึงอุ้มน้ำได้ดี สามารถนำมาปั้นเป็นรูปทรงต่าง ๆ ได้ เวลาแห้งจะมีความแข็งมาก
2) ดินร่วน
ดินร่วม เม็ดดินมีขนาดใหญ่กว่าดินเหนียว ไม่จับตัวกันเป็นก้อน มีอากาศปะปนอยู่มาก เนื่องจากมีซากพืชซากสัตว์ปะปนอยู่มาก มีดินเหนียวและดินทรายผสมกันอยู่ในปริมาณที่เท่า ๆ กัน มีอาหารของพืชมาก มีสีน้ำตาลเข้ม หรือสีดำ มีช่องว่างระหว่างเม็ดดินมาก ระบายน้ำและอากาศได้พอเหมาะ มีความร่วนซุย และจับตัวเป็นก้อนได้ดีกว่าดินทราย นำมาปั้นเป็นแท่งได้บ้าง ดินชนิดนี้จึงเหมาะแก่การเพาะปลูก
3) ดินทราย
ดินทราย เนื้อดินหยาบ ประกอบไปด้วย เม็ดหิน และเม็ดทราย ส่วนใหญ่มีสีน้ำตาล เนื้อดินไม่เกาะกันแน่น ไม่จับกันเป็นก้อน เป็นดินที่ระบายน้ำและอากาศได้ดีมาก ไม่สามารถนำมาปั้นเป็นแท่งได้ ดินชนิดนี้จึงเหมาะแก่การปลุกพืชที่ต้องการน้ำน้อย
ดินในท้องถิ่น
ดินในแต่ละท้องถิ่นมีลักษณะที่แตกต่างกัน ดังนี้
1) ดินเหนียว เรามักพบดินเหนียวบริเวณที่ราบลุ่ม
2) ดินร่วน มีอยู่ทั่วไปในท้องที่ต่าง ๆ
3) ดินทราย พบมาบริเวณชายหาด หรือตามบริเวณใกล้แหล่งน้ำ
ประโยชน์ของดิน
1) ดินนำมาใช้ในการเพาะปลูก และเป็นวัตถุดิบในการผลิตภัณฑ์อื่น ๆ เช่น ดินเหนียว นำมาใช้ทำเครื่องปั้นดินเผา และปลูกพืชที่ชอบน้ำ เช่น ข้าว ดินร่วน เหมาะแก่การปลูกพืชชนิดต่าง ๆ ดินทราย นำมาใช้ประโยชน์ทางด้านก่อสร้าง อุตสาหกรรมการทำแก้ว และปลูกพืชที่ไม่ต้องการน้ำมาก
2) เป็นแหล่งกักเก็บน้ำที่คน พืช และสัตว์ จำเป็นต้องใช้เพื่อการดำรงชีวิต
3) เป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของคน พืช และสัตว์
4) เป็นแหล่งอาหารของจุลินทรีย์ที่ทำหน้าที่ย่อยสลายซากพืช และซากสัตว์ให้กลายเป็นฮิวมัส ซึ่งเป็นแหล่งอาหารของพืช เมื่อพืชเจริญเติบโตขึ้นก็จะกลายเป็นอาหารของคนและสัตว์ต่อไป
ดินมีประโยชน์ต่อมนุษย์ เพราะมนุษย์นำดินมาใช้ประกอบกิจกรรมต่าง ๆ ตามที่กล่าวถึง ดังนั้นเราจึงควรช่วยกันบำรุงรักษาดินให้มีความอุดมสมบูรณ์
** สรุปสาระสำคัญ
1) องค์ประกอบของดิน ดินประกอบด้วย อากาศ น้ำ สิ่งที่เกิดจากการผุพังของหิน และฮิวมัส (ซากพืชซากสัตว์) ในสัดส่วนที่แตกต่างกัน จึงทำให้แหล่งดินแต่ละแห่งมีสมบัติแตกต่างกันไป
2) ประเภทของดิน ถ้าใช้เนื้อดินเป็นเกณฑ์ในการจำแนกประเภทของดิน จำแนกเป็น 3 ประเภท คือ ดินเหนียว ดินร่วน และดินทราย
3) ประโยชน์ของดิน ดินเหนียวใช้ทำเครื่องปั้นดินเผา ปลูกพืชที่ชอบน้ำ ดินร่วม เหมาะสำหรับปลูกพืชชนิดต่าง ๆ ดินทรายใช้ในการก่อสร้าง ทำแก้ว ปลูกพืชที่ไม่ต้องการน้ำมาก
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น